BADANIE POLISOMNOGRAFICZNE
Polisomnografia to technika badania i rejestrowania najistotniejszych procesów, jakie zachodzą w ludzkim organizmie w czasie snu. Pozwala ocenić poszczególne stadia snu, poziom tlenu we krwi, wzorzec oddychania, czynność serca oraz reakcje fizjologiczne organizmu. Badanie polisomnograficzne najczęściej przeprowadzane jest u osób cierpiących na bezsenność oraz zaburzenia oddychania. Należy nadmienić, iż jest ono niezbędne w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby, jaką jest obturacyjny bezdech senny, jak również wielu innych schorzeń.
Polisomnografia jest „złotym standardem diagnostycznym” w diagnostyce zaburzeń snu. Pozwala zarejestrować procesy, jakie zachodzą w ludzkim organizmie w czasie snu, tj.
- Czynność bioelektryczna mózgu (EEG)
- Ruchy gałek ocznych (EOG)
- Napięcie mięśni (EMG)
- Czynność serca (EKG)
Rejestracja tych parametrów umożliwia ocenę poszczególnych faz snu, a także na wykrycie przebudzeń trwających od kilku do kilkunastu sekund, których pacjent często nie jest świadomy. Rejestracja EMG z kończyn dolnych stosowana jest w diagnostyce zaburzeń ruchowych związanych ze snem, tj. zespołu niespokojnych nóg, zaburzenia okresowych ruchów kończyn w trakcie snu czy nocne kurcze mięśni nóg. Rejestracja EKG pozwala również na rozpoznanie zaburzeń rytmu serca występujących w trakcie snu.
Ponadto rejestrowane są parametry umożliwiające diagnostykę zaburzeń oddychania podczas snu:
- Ruchy oddechowe klatki piersiowej i brzucha
- Przepływ powietrza przez usta i nos
- Obecność chrapania
- Wysycenie krwi tlenem (saturacja) oraz tętno
- Położenie ciała
Jakie są wskazania do polisomnografii?
Wykonanie polisomnografii zaleca się, jeżeli występuje przynajmniej jeden z poniższych objawów:
- Nadmierna senność w ciągu dnia
- Chrapanie
- Przerwy w oddychaniu w trakcie snu
- Poranne bóle głowy
- Chroniczne zmęczenie
- Brak koncentracji i pamięci pomimo przespanej nocy
- Bezsenność
- Problemy z porannym wybudzeniem
Jak wygląda badanie polisomnograficzne?
Jak przygotować się do badania?
Badanie polisomnograficzne, jak każde inne, wymaga odpowiedniego przygotowania. W większości przypadków jest ono wykonywane w warunkach szpitalnych. Aby ułatwić pacjentowi zaśnięcie najczęściej odbywa się w nocy. W pierwszej kolejności przeprowadzany jest szczegółowy wywiad lekarski.
Osoba badana powinna bezwzględnie poinformować specjalistę o przyjmowanych lekach, które mogłyby sfałszować wynik badania. Ponadto bardzo ważne jest, pacjent w dniu badania nie spożywał alkoholu, napojów zawierających kofeinę, napojów energetycznych oraz środków ziołowych i nasennych. Nie zaleca się także spożywania obfitych posiłków. Dodatkowo wskazane jest, aby chory zabrał ze sobą wygodną piżamę (najlepiej rozpinaną) oraz jednorazowe stopery do uszu. Mężczyźni, powinni być ogoleni, długi, zadbany zarost nie stanowi ograniczenia do wykonania badania.
Miniaturyzacja sprzętu umożliwia swobodne korzystanie z toalety w czasie wykonywanego badania.
Wynik badania polisomnograficznego
Interpretacja wyniku
Na podstawie badania polisomnograficznego wyliczany jest wskaźnik AHI (ang. apnea-hypopnea index), czyli liczba bezdechów, lub spłyceń oddychania przypadająca na godzinę efektywnego snu. Na podstawie AHI, klasyfikuje się chorych ze względu na stopień ciężkości zespołu: łagodny (AHI≥5, ale <15), umiarkowany (AHI≥15, ale <30) i ciężki OSAS (AHI≥30). Niektórzy pacjenci wykazują różnice w nasileniu OSAS w zależności od pozycji, przy czym. niższe wartości AHI przeważnie występują w pozycji bocznej. Doprowadziło to do zdefiniowania dwóch fenotypów OSAS według nieco arbitralnych kryteriów: tzw. choroby pozycyjnej, charakteryzującej się zaburzeniami oddychaniem podczas snu, ograniczonej lub dominującej w pozycji na plecach, oraz niezależnej od pozycji w czasie snu, charakteryzującej się podobnym AHI w pozycji na plecach i na boku.